محاسبه ابعاد کانال هوا

محاسبه ابعاد کانال هوا

در سیستم تهویه با نصب دستگاه هواساز٬ انتقال سرما وگرما توسط هوا و کانال انجام می گیرد. در دستگاه تهویه٬از نظر حرارت وبرودت٬رطوبت وفیلتراسیون شرایط مطلوب را به خود گرفته وبوسیله کانال های انتقال هوا به قسمت های مورد نیاز منتقل می شود ودر نتیجه شرایط مطبوع برای اتاق ها وواحدها را تامین می نماید. نحوه کار سیستم بدین صورت است که ابتدا کانال های رفت٬هوای مناسب را از دستگاه گرفته وبه نقاط مختلف می رسانند وکانال های برگشت٬هوای اتاق را به دستگاه تهویه باز می گردانند.دستگاه تهویه دارای باد رسان می باشد.باد رسانها به دو دسته دیسکی و سانتریفوژ یا گریز از مرکز تقسیم می شوند.
باد رسانهای دیسکی موقعی به کار می روند که مقدار کمی فشار لازم است ومعمولاً کانال کانال برگشت وحتی کانال رفت در آن سیستم وجود ندارد (مانند:یونیت هیتر).البته این بادرسان بیشتر در سیستم های تخلیه هوا(اگزاست)نصب می شود.در حالی که برای اکثر سیستم های تهویه مطبوع از باد رسان های گریز از مرکز(وانتیلاتور)استفاده می شود. کانال هایی که برای انتقال و تقسیم هوا بکار می روند ممکن است بصورت سطح مقطع دایره ای شکل ویا مستطیلی طراحی شوند.برای راندمان بیشتر می توان کانال هایی با سطح مقطع دایره ای بکار برد زیرا این کانالها دارای افت اصطکاک کمتر بوده واز نظر اقتصادی نیز با صرفه تر می باشند.ولی اجرای آن بسیار سخت تر است و تبدیل کانال های گرد به دریچه ورودی وخروجی هوا نیز(که معمولاً مستطیل است)٬مشکل ساز می باشد.اکثراً به علت کمبود فضا برای عبور کانال ها(در سقف کاذب)آن ها را بصورت مقطع مستطیلی طرح می کنند ولی در صورتی که ارتفاع سقف کاذب مناسب باشد و همچنین در ورزشگاه ها وسالن های بزرگ می توان از مقاطع دایره ای استفاده نمود.
بیشتر کانال ها از ورق گالوانیزه و گاهی آلمینیومی می باشند.هوای مطبوع که در کانالها جریان دارد از طریق دزیچه ورودی وارد فضای اتاق می شود وبعد از تبادل گرما یا سرما از دریچه خروجی به کانال برگشت وارد می شود.
دریچه ممکن است بصورت دیواری و یا سقفی زیر پنجره ای ویا پادری باشد.دریچه های رفت معمولاً دارای دریچه تنظیم بوده ولی دریچه های برگشت فاقد آن می باشند.
سرعت هوا در کانال ها باید طوری طرح شود که جریان هوا٬مقداری از طول اتاق را طی نماید.این فاصله را فاصله پرتاب می گویند.فاصله پرتاب عبارت است از فاصله ای که هوای خروجی بعد از دریچه می پیماید تا سرعتش به۵۰الی۷۵فوت در دقیقه برسد.این فاصله باید تقریباً۳/۲فاصله دریچه تا دیوار روبرو باشد تا از انعکاس هوا در داخل اتاق جلو گیری به عمل آید. طرح کانال برگشت بطور کلی مشابه کانال رفت می باشد . دریچه های برگشت هوا را می توان در هر نقطه ای از اتاق نصب نمود به شرطی که مسیر هوای خروجی از دریچه اصلی ٬کوتا نشود .یعنی باید هوا بعد از خارج شدن از دزیچه اصلی در اتاق جریان یابد و بعد به دریچه برگشت برسد و اگر این فاصله کم باشد راندمان سیستم پایین خواهد آمد .برای محلهایی که ارتفاع سقف آنها از ۵ متر بیشتر است توصیه می گردد از دریچه های دیواری استفاده شود زیرا در صورت استفاده از دریچه های سقفی اولا مقدار زیادی از گرمای لامپ ها در سقف جذب شده ٬ثانیا دریچه برگشت حتما باید در ارتفاع کم نصب گردد تا هوا به خوبی در اتاق جریان یابد . چنانچه از دریچه سقفی استفاده شود باید سرعت هوای خروجی دریچه به اندازه کافی باشد تا هوا به تمام فضای اتاق برسد.

برای محاسبه ابعاد کانال هوا عوامل مختلفی از قبیل مقدار هوا٬سرعت جریان هوا در کانال و ضریب افت فشار مؤثر می باشد.به طور کلی برای محاسبه ابعاد کانال از دو روش “سرعتی” و ” ضریب افت فشار ثابت” استفاده می شود.

1- روش سرعتی :
در این روش سرعت های مجاز در کانال های اصلی و فرعی انتخاب می شود.سرعت باید طوری اختیار گردد که از تولید صدای زیاد در کانال ودریچه هوا جلوگیری شده واز نظر ابعاد نیز کانال معقول به نظر بیاید٬ همچنین سرعت نباید آنقدرکم باشد که جریان هوا در داخل اتاقها به کندی انجام پذیرد. معمولاً در کانال ها سرعت ماکزیمم را در خط اصلی انتخاب کرده و سزعت در کانال های فرعی را کمتر از آن انتخاب می نمایند.

2- روش ضریب افت فشار ثابت :
در این روش بجای میزان سرعت هوا در کانال ها٬مقدار ضریب افت فشار انتخاب شده وبا توجه به ضریب افت فشار انتخابی و دبی حجمی هوا٬از دیاگرام ابعاد کانال مورد نظر محاسبه می گردد.