ساختمان سپتیک تانک

در مناطقی که زمین آنها آبکش نبوده و یا قابلیت جذب آن کم باشد، ساده ترین سیستم بهداشتی دفع فاضلاب استفاده از سپتیک تانک می باشد که عبارت است از یک مخزن بتونی که در زیر کف زمین قرار می­گیرد و مواد فاضلاب در آن جمع می­شود. ظرفیت سپتیک به گونه­ای تعیین می شود که فاضلاب چندین روز را در خود جای دهد.

ساختمان سپتیک تانک:

سپتیک تانک از یک مخزن سرپوشیده که از بتن مسلح ساخته شده، تشکیل می شود که جهت جلوگیری از نوسانات جریان فاضلاب آن را از دو یا سه انباره مستطیل شکل می­سازند. این انباره باید بدون منفذ بوده و از مصالحی ساخته شود که امکان زنگ زدگی، پوسیدگی و یا فرسایش نداشته باشند. از جمله این مصالح می توان به بتن، کاشی لعابی و آجر جوشی اشاره نمود.

طول انباره ها معمولاً دو تا چهار برابر عرض سپتیک انتخاب می شوند. عمق انباره­ها نیز در ظرفیت­های پایین 2/1 متر و در ظرفیت­های بالاتر تا سه متر است. همچنین سطح فاضلاب تا سقف انباره نباید از 30 سانتیمتر کمتر شود. ورود و خروج فاضلاب از یک انباره به انباره ای دیگر توسط سوراخ های پیش بینی شده در دیوارهای جداکنندة آنها و در عمق 30 تا 45 سانتیمتری در زیر سطح فاضلاب انجام می­شود تا مواد شناور از انباره خارج نشوند.

به منظور تهویه و خروج گازهای ایجاد شده از تجزیه فاضلاب در فضای سپتیک تانک نیز از لوله­ای به قطر چهار اینچ استفاده می­شود و برای آنکه ساکنان ساختمان از بوی نامطبوع خروجی از این لوله تهویه ناراحت نشوند، این لوله را از قسمتی از ساختمان که پنجره نداشته باشد عبور داده و تا ارتفاع 5/1 متر بالاتر از بام ساختمان ادامه می­دهند. سپس با نصب دو زانوی 90 درجه امتداد دهانة خروجی لوله تهویه به طرف زمین برگردانده می­شود. شکل صفحة بعد نمایی از مشخصات و ابعاد سپتیک تانکها را ارایه داده است.

طرز کار سپتیک تانک:

طرز کار سپتیک تانک بدین صورت است که فاضلاب از یک طرف به آن وارد شده و پس از توقف در آن تجزیه شده و پس­آب تولید می­شود. سپس این پس­آب از لولة خروجی سپتیک تانک خارج شده و مقدار کمی از فاضلاب در ته سپتیک باقی می­ماند. زمانی که ارتفاع لجن موجود در ته محفظه به حدود نصف عمق مخزن برسد، می­توان آن را تخلیه و تمییز کرد.

انتخاب محل سپتیک تانک:

در انتخاب محل سپتیک تانک نکات زیر باید رعایت شوند:

– انباره سپتیک تانک باید در محلی قرار گیرد که موجب آلودگی چاه آب، چشمه و یا هر منبع دیگر آب نشود.

– زمان آبکشی خاک نباید از 60 دقیقه در 5/2 سانتی متر بیشتر باشد.

– محل سپتیک تانک نباید در محل های باتلاقی و یا در معرض سیل باشد.

– طول انباره های سپتیک تانک معمولاً سه برابر عرض آن انتخاب می­شود. عمق مؤثر انباره­های آن نیز معمولاً 2/1 تا 3 متر است. در هر صورت سطح فاضلاب تا سقف انباره نباید از 30 سانتی­متر کمتر شود.

– برای خروج گازهای متعفن تولید شده از فعل و انفعالات باکتری­ها در سپتیک تانک، نصب لوله­های تهویه به قطر 4 اینچ که تا سقف ساختمان­های مجاور امتداد یافته ضرورت دارد.

نکاتی که در ساختن سپتیک تانک ها باید در نظر گرفت

1- ساختمان سپتیک تانک ـ در ساختمان سپتیک تانک باید از مصالح زنگ نزن و فاسد نشدنی و ضمناً غیرقابل نفوذ استفاده شود. بدین جهت مصالحی از قبیل بتن، لوله های سفالی به قطر بزرگ و فلزاتی که کاملاً احتیاطات لازم درباره آنها شده باشد بکار می­روند.

2- تهویه سپتیک تانک ـ در سپتیک تانک ها به منظور خارج ساختن گازهای حاصل از عمل تصفیه باید وسائل تهویه طبیعی در نظر گرفت. البته منافذی که در محل ورود و خروج سپتیک تانک موجودند شاید منظور فوق را تأمین کنند. با این حال معمولاً لوله تهویه ای به قطر 10 سانتیمتر در نظر گرفته می شود. ضمناً برای جلوگیری از افتادن جانوران و یا هر نوع مواد خارجی به داخل تانک روی دهانه لوله توری می پیچند.

3- آدم­رو (Manholes) ـ ساختن آدمرو از نظر بازدید و تمیز کردن داخل تانک حتماً لازم است.

4- مانع تنظیم ـ به منظور کم کردن سرعت سطحی فاضلاب در قسمت ورودی و همچنین جلوگیری تجزیه و هضم تعبیه میگردند.